Dijital Dönüşüme Hazır mısınız?
“Dijital Dönüşüm” son zamanlarda -en azından iş dünyasında- en çok konuşulan kavramlardan birisi. İş dünyasında düzenlenen etkinliklerin en popüler konusu “dijital dönüşüm” mesela. Düzenlenen her türlü konferans, seminer, etkinlik veya fuarın ana ya da yan temalarından birisi mutlaka dijital dönüşümle ilgili.
Büyük şirketler bünyelerinde dijital dönüşüm departmanları oluşturuyor ya da birçok pozisyonun görev tanımları dijital dönüşümü içerecek şekilde yeniden düzenleniyor. Kurumlar şirket çalışanlarına dijital dönüşüm ile ilgili eğitimler aldırıyor ya da doğrudan dijital dönüşüm konusunda danışmanlık hizmeti alıyorlar.
Ülkeler, tek görevleri dijital dönüşüm ile politikaları belirlemek ve eş güdüm yaratmak olan kurumlar oluşturuyor. Ülkemizde de 2019 yılında Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi kuruldu örneğin. Bunun yanında çoğu devlet kurumu bu dönüşüme öncülük ediyor. Üniversiteler bir yandan kendi süreçlerini dijitalleştirirken bir yandan da dijital dönüşüm liderleri yetiştirebilmek için yüksek lisans programları oluşturma gayreti içerisindeler.
Bir konu bu kadar çok konuşulduğunda ya da yoğun bir şekilde gündemimizi meşgul ettiğinde, beraberinde geç kalmışlık korkusu getirmesi de normal. Doğal olarak bir çok kişi de “geç mi kaldık acaba” diyerek ve biraz da panikle dijital dönüşümü gündemine alıyor. Dijital dönüşüm gerçekten -eğer geç kalıyorsak- paniklememizi makul gösterecek kadar önemli bir konu. Çünkü kaçınılmaz, çünkü gerekli, çünkü geç kalırsak kurumumuzun geleceği ile ilgili önemli riskler almış oluruz.
Sorun şu ki panik duygusu hemen her işte olduğu gibi dijital dönüşüm yolculuğunda da hata yapmamıza yol açabilir. Ve hemen hemen her işte olduğu gibi dijital dönüşümde de öncelikle konuyu detaylı olarak anlayıp, içselleştirip ve sonrasında doğru bir planlama yaparak başlanması gereken bir süreç.
İşte dijital dönüşümü gündeminize aldığınızda en başta takip edilmesi gereken birkaç adım;
1- “İç” ten gelen bir nedeniniz olsun.
Öncelikle “dijital dönüşüm” son zamanların modası olduğu için böyle bir işe girilmemeli. Yani dijital dönüşüme neden ihtiyaç duyulduğu çok net olarak belirlenmeli. “Dijital dönüşüme neden ihtiyacımız var” sorusuna kurum içinden gelecek bir cevap bulunmalı.
Örneğin;
Yanlış : Yaptığımız gözlemler ve araştırmalara göre bir çok rakibimiz üretim süreçlerinde MES yazılımı kullanıyorlar. Ancak bizde böyle bir yazılım yok. Dijital dönüşüme buradan başlayabiliriz.
Doğru : üretim proseslerimizde her bir ürüne seri numarası basabilirsek ve hangi seri numarasının hangi vardiyada ve hangi ortam koşullarında üretildiğini takip edersek satış sonrası iadelerin düşürebilmek için çok önemli bir veriye sahip olabiliriz.
2- Mevcut dijital olgunluğunuz ne, dönüşünce nereye ulaşacaksınız?
Başarılı bir dijital dönüşüm süreci için mevcut dijital olduğunun doğru ve objektif olarak analiz edilmesi gerekir. Çünkü bazen en son teknolojiyi kullanıyor olsanız da esaslı bir dönüşüme ihtiyaç olabilir.
İşletmede yürüyen tüm süreçlerin gözden geçirilmesi bu aşamadaki ilk adım olabilir.
Bu süreçler yürütülürken teknoloji hangi düzeyde ve ne kadar doğru kullanılıyor?
Verimsiz unsurlar teknolojik eksikliklerden mi kaynaklanıyor yoksa başka sebepleri de var mı?
3- Ayrıntılı bir yol haritası oluşturun.
Bu adımda dönüştürülecek süreçler, geçilecek yeni teknolojiler ve bunların hangi sıra ile ele alınacağı açık olarak belirlenmeli. Her bir adımın başarı kriterleri ortaya konulmalı ve tüm bu süreç esnek olabilmeli.
Hatta esneklik tüm dijital dönüşüm yolculuğunda en önemli adım bile olabilir. En başta yapılan plana sıkı sıkı uymaya çalışmak bazen başarısızlığın temel sebebidir çünkü. Bu nedenle gelinen her adımda plan yeniden değerlendirilmeli, küçük kazanımların büyüyerek devam edebilmesi için sonraki adımın da doğru olduğu tekrar gözden geçirilmeli ve tereddüt varsa yeniden planlanmalıdır.
4- Seçilen teknolojilere dikkat edin
Günümüzde dönüşümden etkilenmeyen hiçbir şey kalmadı neredeyse. Özellikle yazılım teknolojilerindeki dönüşüm muazzam. Bir iş sürecini artık daha fazla yazılım desteği ile yönetmek yerinde bir karar gibi görünebilir. Ama seçeceğiniz yazılımın dönüşüme ne kadar uygun olduğuna da dikkat etmek çok önemli. Dikkat edin “dönüştürülecekler” arasına yeni bir yazılım ekliyor olabilirsiniz.
5- Dijital dönüşümün kurumunuz tarafından tam olarak anlaşıldığından emin olun.
Dijital dönüşümün teknolojinin desteklediği bir zihinsel dönüşüm süreci olduğu aklınızdan çıkarmayın. Tek başına hiçbir teknoloji hayal ettiğiniz dönüşümü sağlamaz. Dönüşüm, sonucunda somut bir iş sonucuna olumlu katkı sağlamalıdır. Bu olumlu katkı müşteri memnuniyeti de olabilir, maliyetlerinin düşüşü de olabilir.
e-imza kullanımına geçen ancak ilgili belgeyi önce printerdan baskı alarak sonra kağıda imza atarak ve bunu da taratarak taranmış dokümanı e-imza ile gönderen firmalardan olmayın. ( yazması bile ne kadar yorucu)
6- Ekibinizi Hazırlayın
Dijital dönüşümde başarının en önemli anahtarı kuşkusuz çalışanlardır. Ekibin hem dönüşümü destekleyecek yetkinlikte olması hem de değişimin gerekliliğini içselleştirmiş doğal destekçileri olması büyük önem arz eder. Çalışanların dahil olmadığı tepeden inme dönüşüm projeleri başarısız olmaya mahkumdur. Bunun için proje öncesinde ekibi hazır hale getirecek faaliyetleri planlayın.
Dönüşümü yönetecek şirket liderlerinin bulut bilişim, veri analitiği, IoT, sanal gerçeklik, blok zinciri gibi yeni dijital teknolojiler konusunda bilgi sahibi olması oluşturulacak stratejinin ve alınacak kararların sağlığı açısından kritik öneme sahip.